رییس هیات مدیره سندیکای شرکتهای تولیدکننده برق با تاکید بر اینکه نیروگاهها برای تامین برق در زمستان با کمبود ظرفیت مواجه نیستند، تصریح کرد: جنس ناترازی برق در تابستان و زمستان کاملا متفاوت است و اگر در فصل سرما سوخت نیروگاهها تامین شود، آنها نه تنها قادرند برق مورد نیاز مشترکین خانگی و صنعتی را تامین کنند، بلکه مازاد تولید هم دارند.
حسنعلی تقی زاده لنده با بیان اینکه ناترازیها در تابستان به دلیل افزایش چشمگیر مصرف و فاصله بین تولید و مصرف برق رخ میدهد، خاطرنشان کرد: اما خاموشی های زمستان جنس متفاوتی دارند و عمدتا ناشی از محدودیت در تامین سوخت نیروگاهها هستند. از این رو ضروری است که این موضوع با همه ابعادش مورد بررسی قرار گیرد.
او در ادامه تاکید کرد: با توجه به این که همه نیروگاههای فعال کشور گازسوز هستند، در فصول سرد سال با افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، با کمبود منابع برای تامین گاز مورد نیاز نیروگاهها و صنایع مواجه میشویم. البته در طول سالهای اخیر دولت به منظور جلوگیری از اعمال خاموشیهای زمستانی، نسبت به تامین سوخت پشتیبان اقدام کرده بود. بنابراین نیروگاههای گازسوز ناگزیر شدند به جای گاز از گازوییل و مازوت استفاده کنند، به نحوی که در طول سال گذشته تقریبا نیمی از خوراک نیروگاهها با سوخت مایع تامین شد.
وی در ادامه ضمن اشاره به فشار چشمگیر مصرف برق بر روی شبکه و نیروگاهها در ماههای گرم سال، خاطرنشان کرد: ما در طول تابستان از تمام ظرفیتهای نیروگاهی برای تامین پایدار برق مشترکین استفاده کردیم، با این حال در برخی موارد صنایع برای پیشگیری از توقف تولید، راه اندازی نیروگاه خودتامین، استفاده از نیروگاههای مقیاس کوچک همچنین راه اندازی ژنراتورها را در دستور کار قرار دادند تا با قطعی برق مواجه نشوند. همین عوامل به تدریج ذخایر سوخت را در طول تابستان کاهش داد.
تقی زاده ضمن تاکید بر این نکته که ظرفیت نامی نیروگاههای کشور در حال حاضر بالغ بر 92 هزار مگاوات است، اظهار داشت: امکان تولید همزمان برق در کشور به حدود 63 هزار مگاوات میرسد که فاصله 17 هزار مگاواتی با نیاز مصرف در زمان پیک داشت. با این حال در زمستان ما با مساله کمبود ظرفیت برق مواجه نیستیم و مشکل خاموشیها ناشی از محدودیت در تامین سوخت نیروگاهها است. در واقع اگر سوخت کافی به نیروگاهها عرضه شود، به طور قطع با هیچ مشکلی در تامین برق مشترکین مواجه نخواهیم بود. با این وجود متاسفانه از ابتدای امسال بر اساس آمار اعلام شده از سوی شرکت توانیر میزان گاز عرضه شده به نیروگاهها 7 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشته است.
رییس هیات مدیره سندیکا سال 1383 را نقطه آغاز ناترازیها دانست و تصریح کرد: در سال 1383 با تصویب طرح تثبیت قیمت حاملهای انرژی از سوی مجلس شورای اسلامی، زمینه بروز ناترازیها کلید زده شد و پس از آن با افت جدی سرمایه گذاریها در این صنعت مواجه شدیم.
او همچنین از سرکوب بخش خصوصی و از میان بردن انگیزههای آن برای سرمایهگذاری در بخش نیروگاهی طی ۱۰ سال اخیر انتقاد کرد و گفت: دلایل بسیاری برای اثبات این امر وجود دارد که یکی از مهمترین آنها عدم انجام تعهدات قانونی در قبال قراردادهای بیع متقابل از سوی دولت بوده است. در طول سال های اخیر بالغ بر 18 قرارداد بیع متقابل بین بخش خصوصی و دولت به منظور احداث واحدهای بخار منعقد شده که از این تعداد 15 واحد احداث و وارد مدار شده اند.
این فعال صنعت برق در ادامه تصریح کرد: قرار بود سرمایه آنها در قالب قراردادهای بیع متقابل برگردد. با این حال دولت پول سرمایهگذاران را پرداخت نکرده و همین مساله سبب شد سرمایه گذارانی که برای اجرای این پروژهها از صندوق توسعه ملی وام ارزی گرفته بودند، به بدهکاران بزرگ بانکی تبدیل شده و با مشکلات جدی در تامین مالی نیروگاههایشان مواجه شوند.
تقی زاده با تاکید بر اینکه مساله فقط انباشت بدهیهای دولت به نیروگاهها نیست، خاطرنشان کرد: مشکل این است که اقتصاد برق دچار ناکارآمدی است و همین امر انگیزه بخش خصوصی را برای سرمایهگذاری به شدت کاهش پیدا داده است. این دو عامل در کنار هم سبب شده که توسعه بخش نیروگاهی طی سالهای اخیر با افت جدی مواجه شود.
رییس هیات مدیره سندیکا خروج دولت از تجارت برق را یک الزام جدی برای بهبود شرایط صنعت برق عنوان کرد و افزود: دولت هرگز تاجر خوبی نخواهد شد، از این رو ضروری است که تجارت برق در حوزههای مختلف اعم از تامین بخش برق مشترکین داخلی و صادرات، توسط بخش خصوصی و بدون مداخله مستقیم دولت انجام شود. اگر دولت رویکرد خود را در این حوزه تغییر ندهد، قطعا نمیتوان امید چندانی به بهبود شرایط داشت.
وی در پایان تاکید کرد: این مساله به ما ثابت شده که هر زمانی که به مردم اعتماد کردیم و مسائل را به شکل شفاف با آنها در میان گذاشتم، مردم همراهی بسیار خوبی با دولت داشتهاند. از این رو انتظار میرود که در مورد مساله ناترازی هم اطلاعات کافی در اختیار مردم قرار گرفته و به مردم اعتماد کنیم.